Quan sát hình 27.3, hãy cho biết tình hình phát triển và phân bố của giao thông vận tải đường sắt trên thế giới

Câu hỏi: Quan sát hình 27.3, hãy cho biết tình hình phát triển và phân bố của giao thông vận tải đường sắt trên thế giới.

Trả lời

– Tình hình phát triển của giao thông vận tải đường sắt trên thế giới: Giao thông vận tải đường sắt có ưu thế là vẫn chuyển được hàng hóa nặng nhưng nó chỉ hoạt động được trên đường ray cố định. Tổng chiều dài đường sắt toàn thế giới từ 1011,7 nghìn km vào năm 2000 tăng lên 1321,9 nghìn km vào năm 2019.

– Phân bố của giao thông vận tải đường sắt trên thế giới:

+ Giữa châu lục và các quốc gia, mạng lưới đường sắt phân bố không đồng đều.

+ Chiều dài đường sắt lớn nhất là châu Mỹ, tiếp theo là châu Á. Châu Âu và châu Đại Dương có chiều dài đường sắt ít nhất.

+ Những nước có chiều dài đường sắt lớn nhất năm 2019 là: Hoa Kỳ, Trung Quốc, Liên Bang Nga, Ca-na-đa, Ấn Độ,…

>>> Xem đầy đủ: Soạn Địa 10 Bài 27: Địa lí giao thông vận tải và bưu chính viễn thông 

Khái quát về vận tải đường sắt

Khái niệm vận tải đường sắt

Đường sắt, hay vận tải đường sắt, là loại hình vận chuyển/vận tải hành khách và hàng hóa bằng phương tiện có bánh được thiết kế để chạy trên loại đường đặc biệt là đường ray (đường rầy)

Giao thông hàng hóa bằng đường sắt ở Việt Nam

Đường ray bao gồm hai thanh thép chạy song song đặt cố định xuống nền là các thanh chịu lực bằng gỗ, bê tông hay sắt thép (gọi chung là thanh tà vẹt) và khoảng cách giữa hai thanh ray (gọi là khổ đường) được duy trì cố định. Các thanh ray và tà vẹt đặt trên nền đã được cải tạo có khả năng chịu lực nén lớn như nền rải đá, nền bê tông, v.v.. Chạy trên đường ray là đoàn tàu – một chuỗi các phương tiện tự vận hành – là đầu tàu, hoặc không tự vận hành – là toa tàu nối với nhau. Tiếp xúc với đường ray là bánh thép. Các toa tàu di chuyển trên đường ray với lực ma sát ít hơn rất nhiều so với các phương tiện dùng bánh cao su trên đường thông thường và do đó đầu tàu dùng kéo các toa tàu sử dụng năng lượng hiệu quả hơn.

Tổng chiều dài đường sắt trên thế giới khoảng 1,2 triệu km. Các toa tàu ngày càng tiện nghi phát triển ngày càng đa dạng, tốc độ tàu chạy tiến tân nhất lên tới 250 – 300km/h(Dùng để chuyển chở hành khách) Tàu chạy trên đệm từ có thể đặt đến 500km/h.

Đặc điểm của vận tải đường sắt

Những sản phẩm trong quá trình vận tải đường sắt không thể tích lũy được, do vậy yêu cầu đặt ra là dự trữ về phương tiện vận tải để đáp ứng tối đa những yêu cầu vận tải đột xuất.

Vận tải đường sắt

Điều kiện sản xuất và quá trình sản xuất của ngành vận tải đường sắt bên cạnh những đặc điểm chung như những loại hình vận tải khác còn có các đặc điểm riêng biệt sau đây.

– Tính liên hoàn, liên tục, thường xuyên trong hoạt động sản xuất của ngành vận tải đường sắt.

– Đây là ngành có tính phân tán rộng, hoạt động sản xuất của ngành trải rộng trên nhiều vùng địa lý, rải khắp các địa bàn trên toàn vùng lãnh thổ.

– Gồm nhiều bộ phận có kết cấu hoạt động khớp với nhau, tương tự như một dây chuyền sản xuất liên thông có quy mô tương đối lớn.

– Tính chuyên dùng của phương tiện vận tải và hạ tầng cơ sở, trên đường sắt không có bất kỳ một phương tiện vận tải nào khác hoạt động trên đó, đường sắt là đường độc tôn. 

– Cơ sở hạ tầng vật chất kỹ thuật phục vụ cho vận tải đường sắt là hoàn toàn riêng biệt. Hệ thống thông tin tín hiệu và cầu đường hầm là chuyên dùng cho ngành đường sắt.