Đọc thông tin và quan sát hình 5.4 xác định các vành đai động đất và vành đai núi lửa trên Trái Đất?

Câu hỏi: Đọc thông tin và quan sát hình 5.4 xác định các vành đai động đất và vành đai núi lửa trên Trái Đất?

Trả lời: 

Các vành đai động đất và vành đai núi lửa trên Trái Đất

– Vành đai động đất: Vành đai động đất phía tây lục địa châu Mĩ; Vành đai động đất giữa Đại Tây Dương; Vành đai động đất từ Địa Trung Hải qua Nam Á đến quần đảo In-đô-nê-xi-a; Vành đai động đất bờ tây Thái Bình Dương từ eo Bê-rinh, qua Nhật Bản, Đài Loan đến Phi-lip-pin.

– Vành đai núi lửa: Vành đai núi lửa phía tây lục địa Bắm Mĩ và Nam Mĩ; Vành đai núi lửa giữa Đại Tây Dương; Vành đai núi lửa từ Địa Trung Hải, qua Nam Á đến quần đảo In-đô-nê-xi-; Vành đai núi lửa bờ Tây Thái Bình Dương từ eo Bê-rinh, qua Nhật Bản, Đài Loan đến Phi-lip-pin.

>>> Xem đầy đủ: Soạn Địa 10 Bài 5: Thạch quyển. Nội lực và tác động của nội lực đến địa hình bề mặt Trái Đất – Cánh Diều

Tìm hiểu về khái niệm vành đai động đất và vành đai núi lửa

Khái niệm vành đai động đất

Động đất là sự rung chuyển của mặt đất. Nguyên nhân chính của động đất thường là một “đường phay” của nham thạch trên vỏ trái đất – đường nứt dài giữa hai nham thạch khi có sự chấn động lớn hay sự ma xát. 

Do đấy, động đất không xảy ra trên tất cả mọi miền của thế giới. Chúng được giới hạn ở những miền xác định rõ ràng được gọi là “vành đai”. Vành đai quan trọng nhất là Thái Bình dương, nơi mà hầu hết các trận động đất của thế giới xảy ra. 

Vành đai này bắt đầu ở mõm cực nam của Chile, mãi đến bờ biển Thái Bình dương của Nam Mỹ và Trung Mỹ (tách ra ở biển Caribbe), chạy dọc theo bờ biển Mexico đến Cali, đến tận Alaska. 

Nhưng vẫn chưa hết, vành đai còn kéo dài từ Alaska đến Kamchatka (bán đảo của Nga). Đi qua quần đảo Kurile (nối dài với Kamchatka), quần đảo Aleutian, rồi kéo dài đến tận Nhật, Philippines, New Guinea và xuyên qua các quần đảo của Nam Thái Bình dương. 

Hầu hết các trận động đất lớn nhất trong lịch sử đều xảy ra trong vành đai Nam Thái Bình dương. Tuy nhiên cũng có những vành đai chi nhánh từ Nhật Bản. Vành đai này chạy suốt qua các vùng đất của Trung Hoa, Ấn Độ, Iran, Thổ Nhĩ Kỳ, Hy Lạp và Địa Trung Hải. 

Có vài nơi như Nhật Bản, động đất hầu như xảy ra hằng năm. May thay, những trận động đất này lại không nghiêm trọng và chẳng gây thiệt hại gì nhiều. Mặt khác, các tiểu bang vùng New England chưa bao giờ có những trận động đất gây thiệt hại kể từ kỷ băng hà cuối cùng, cách đây mấy ngàn năm. 

Khái niệm vành đai núi lửa

Vành đai núi lửa là một vùng có hoạt động núi lửa trên phạm vi rộng lớn. Các vành đai núi lửa được tìm thấy trên những khu vực có nhiệt độ cao bất thường, ở những nơi này magma được tạo ra do sự nóng chảy từng phần của vật liệu rắn thuộc lớp võ Trái Đất và phần trên cùng của manti. Các khu vực này thường hình thành theo các ranh giới mảng ở độ sâu 10–50 km.